انواع میلگرد در سازه های بتنی و ویژگی‌های هر کدام + جدول مقایسه مدل ها

انواع میلگرد در سازه های بتنی و ویژگی‌های هر کدام + جدول مقایسه مدل ها

میلگرد یا آرماتور از پرکاربردترین مصالح فولادی برای پروژه‌های ساختمان‌سازی است که به دلیل ویژگی‌های خاصی که دارد، برای مصارف گوناگونی مورد استفاده قرار می‌گیرد. یکی از موارد کاربرد میلگرد، قرار گرفتن آن داخل سازه‌های بتنی است؛ از آن‌جایی که بتن قوی نیست و به‌راحتی ترک برمی‌دارد، گذاشتن این فولاد توپر در آن می‌تواند تا حد بسیار زیادی ضعف بتن در برابر فشارهای کششی را جبران کرده و مقاومت آن را بالا ببرد. زمانی که میلگرد در بتن قرار می‌گیرد، آن را به بتن مسلح تبدیل می‌کند. میلگردهایی که در سازه‌های بتنی به کار می‌روند را بر حسب شکل ظاهری، قطر، جنس و استاندارد به انواع گوناگونی تقسیم‌بندی می‌کنند. در این بخش به انواع میلگرد در سازه های بتنی پرداخته‌ایم؛ برای کسب اطلاعات بیشتر در این خصوص، تا آخر این مقاله از محک استیل ما را همراهی کنید.

انواع میلگرد در سازه های بتنی

انواع میلگرد مصرفی در بتن را بر حسب جنس، قطر، ظاهر و استاندارد به دسته‌های مختلفی تقسیم کرده‌اند تا صنعتگران و صاحبان مشاغل مرتبط با ساخت‌وساز با توجه به نوع کاربرد خود، بهترین میلگرد را برای مقاوم‌سازی بتن خریداری و استفاده کنند تا از پرداخت هزینه‌های اضافی هم جلوگیری شود.  انواع میلگرد در سازه های بتنی از نظر جنس شامل آرماتور کربن‌دار، گالوانیزه، اروپایی، اپوکسی پوشش‌دار، پلیمر فایبرگلاس و میلگرد فولادی ضدزنگ است.

 تقسیم‌بندی میلگرد در سازه های بتنی از لحاظ ظاهری شامل میلگرد ساده و میلگرد آجدار بوده و از نظر قطر هم میلگردها به دو نوع میلگرد با قطر زیر 8 میلی‌متر و میلگرد با قطر بین 8 تا 32 میلی‌متر تقسیم می‌شود. از نظر استاندارد نیز میلگرد مصرفی در بتن چهار دسته میلگردهای A1 ،A2 ، A3 و  A4 را داراست. جدول زیر در یک نگاه انواع میلگرد را برای مقایسه آسان‌تر به شما نشان می‌دهد. پس از آن در ادامه مقاله، می‌توانید توضیحات بیشتری را درباره هریک از انواع میلگردها مطالعه کنید.

انواع میلگرد در سازه های بتنی براساس جنس

میلگردها بر اساس جنس‌شان شش نوع مختلف دارد که با توجه به کیفیت، کاربرد و میزان تقاضا، در کارخانجات مربوطه تولید می‌شود. در ادامه به این شش مورد از انواع میلگرد در سازه های بتنی پرداخته‌ایم. 

میلگرد کربن‌دار

همان‌طور که از نام این نوع میلگرد مصرفی در بتن مشخص است، میلگرد کربن‌دار میزان قابل توجهی کربن در ساختار خود دارد که می‌توان گفت در اکثر تولیدات، این میزان به 2.5 درصد وزن کربن می‌رسد. در صورتی‌که پروژه ساخت‌وساز در محیطی خشک صورت می‌گیرد و ساختمان مورد نظر اسکلت بتنی دارد، میلگرد کربن‌دار بهترین گزینه خواهد بود. خوب است بدانید نام دیگر میلگرد کربن‌دار، میلگرد پایه سیاه است. 

میلگرد گالوانیزه

میلگرد گالوانیزه در فرآیند تولید خود، مرحله گالوانیزه کردن را نیز پشت سر گذاشته و با یک نوع فلز خاص که معمولا فلز روی است، پوشش داده می‌شود. گالوانیزه کردن میلگرد به این منظور انجام می‌شود که ثبات و استحکام این مقطع فولادی بالاتر رفته و در برابر خوردگی مقاوم شود. با توجه به این ویژگی‌ها، میلگرد گالوانیزه نسبت به میلگردهای ساده‌تر، گران‌تر است.

میلگرد اروپایی؛ ساده‌ترین میلگرد مصرفی در بتن

از آن‌جایی که میلگرد اروپایی مقاومت بالایی در برابر خم شدن ندارد، ارزان‌تر از سایر مدل های میلگرد برای استفاده در بتن است. ضمنا میلگرد اروپایی منگنز زیادی در ساختار خود دارد. 

میلگرد اپوکسی پوشش دار

نام این محصول ویژگی‌های آن را کاملا شرح می‌دهد؛ میلگرد اپوکسی پوشش‌دار، پوششی از اپوکسی دارد که آن را به شدت محکم نموده و در برابر خوردگی نیز پایدار می‌کند.

میلگرد پلیمر فایبر گلاس؛ یکی از بهترین انواع میلگرد مصرفی در بتن

صنعتگران میلگرد پلیمر فایبرگلاس را که پوششی بیشتر از میلگرد اپوکسی پوشش‌دار دارد، به عنوان میلگردی شیشه‌ای که با پلیمر تقویت‌شده، می‌شناسند. در صورتی که سازه در نزدیکی و یا همسایگی میدان‌های الکتریکی و مغناطیسی نیست، با خیال راحت می‌توان از میلگرد پلیمر فایبرگلاس برای مقاوم‌سازی و مسلح کردن بتن‌ها استفاده کرد. این نوع آرماتور با ویژگی‌های منحصربه‌فرد مانند مقاومت بالا در برابر زنگ زدن و مواد شیمیایی خاص از قبیل کلریدها و سولفات‌ها، کاربرد بسیاری دارد

میلگرد فولادی ضد زنگ؛ خاص‌ترین انواع میلگرد مصرفی در بتن

میلگرد فولادی ضد زنگ قوی‌ترین نوع میلگرد است؛ مقاومت زیاد در برابر خوردگی و زنگ زدن و هم‌چنین خمش مناسب نسبت به دیگر انواع این مقاطع فولادی، میلگرد فولادی ضد زنگ را به انتخابی مناسب برای پروژه‌های راه و ساختمان با هدف افزایش مقاومت کششی بتن تبدیل کرده است.

انواع میلگرد در سازه های بتنی بر حسب ظاهر

میلگردها بر اساس ظاهر به دو دسته ساده و آجدار تقسیم می‌شود که هرکدام با توجه به ویژگی‌های خود، کاربردی خاص یافته است. در ادامه به کلیدی‌ترین ویژگی هر یک از این دو نوع مقطع فولادی اشاره کرده‌ایم. 

میلگرد ساده

ملیگردی است که آج یا برآمدگی ندارد و به دلیل استحکام بالا، برای استفاده در قسمت پایه‌ها و ستون‌های یک سازه یا ساختمان بسیار مناسب است.  

میلگرد آجدار؛ از انواع میلگرد مصرفی در بتن

میلگرد آجدار نوعی مقطع فولادی پرمصرف در صنعت است که به دلیل وجود برآمدگی‌هایی به نام آج روی بدنه، ویژگی‌هایی خاص مانند افزایش یا بهبود خاصیت چسبندگی دارد. خود این نوع میلگرد بر حسب شکل برآمدگی‌ها یا آج‌ها، انواع گوناگونی داشته که به تبع آن، کاربرد و جایگاه آن متفاوت می‌شود. شکل آج‌ها به می‌تواند در چند نوع یکنواخت، دوکی، مرکب یا مارپیچ باشد.

وبسایت ozimeks.com درباره کابرد میلگرد آجدار در بتن جهت مسلح کردن آن آورده است:

 «میلگرد آجدار چسبندگی بهتری با بتن ایجاد کرده و در نتیجه به بادوام‌تر شدن ساختار بتن مسلح کمک می کند. آج‌ها باعث می شود بتن بهتر به میلگرد بچسبد و با کاهش خطر لغزش، ایمنی سازه‌ها را افزایش می‌دهد.»

انواع میلگرد در سازه های بتنی بر اساس قطر

واحد اندازه‌گیری قطر میلگردها، میلی‌متر است و میلگردهایی که در صنعت استفاده می‎شود، بر اساس قطر شامل دو دسته است که در ادامه توضیح داده‌ایم. 

میلگردهای با قطر کم‌تر از 8 میلی‌متر

از این نوع میلگردها نمی‌توان مستقیما برای مسلح کردن بتن در سازه‌های اصلی ساختمان مانند تیر و ستون‌ها استفاده کرد، اما میلگردها با قطر کم‌تر از 8 میلی‌متر برای خاموت‌ها، شبکه‌بندی بتن پی‌های سبک، کف و تیرچه‌ها استفاده می‌شود. 

میلگرد با قطر 8 تا 32 میلی‌متر

برای پل‌سازی یا ساخت‌وساز به خصوص در سطح ساختمان‌هایی با بیش از یک طبقه که سنگین‌تر است و به مقاومت بالایی نیاز دارد، مانند برج‌ها، میلگرد انتخابی حتما باید دارای قطری بین 8 تا 32 میلی‌متر (بر حسب نظر تخصصی مهندس پروژه) باشد. 

انواع میلگرد در سازه های بتنی بر حسب استاندارد

میلگردهای مصرفی در بتن چهار مدل استاندارد معروف دارد که در زیر شرح داده‌ایم. 

میلگرد A1

در صورتی که میلگرد مورد استفاده در پروژه ساختمانی دارای قطر 8 تا 10 میلی‌متر باشد از نوع استاندارد A1 است. میلگردهای A1 برای جوشکاری یا خمکاری بسیار مناسب است و ضمنا خوب است بدانید این نوع میلگرد استاندارد، از نوع ساده به شمار رفته و میلگرد S240 نیز نامیده می‌شود.

 میلگرد A2

میلگرد از این نوع استاندارد، قابلیت خمش بسیار خوبی دارد و برای تولید محصولاتی مانند خاموت و رابیتس مورد استفاده قرار می‌گیرد. نام دیگر آن نیز  S340 است. 

میلگرد A3

میلگرد A3، میلگرد جناقی هم نامیده می‌شود و آج‌هایش به شکل قفسه سینه قرار گرفته است. این نوع میلگرد در پروژه‌های ساختمانی در بخش ستون و فونداسیون و هم‌چنین برای ساخت تیرچه کاربرد دارد. نام دیگر این مقطع فولادی، میلگرد S400 است. 

میلگرد A4؛ از پرکاربردترین انواع میلگرد مصرفی در بتن

میلگرد A4 یا S500 میلگرد آجدار مرکب هم نامیده می‌شود، دوکی شکل است و آج‌ها یا برآمدگی‌های آن هفت و هشتی است. از آن‌جایی که در ساختار این محصول درصد کربن بالایی به کار رفته است، میلگرد A4 بسیار محکم و پایدار بوده و استفاده از آن در بسیاری از قسمت‌های پروژه، یک انتخاب به‌صرفه خواهد بود. 

سخن پایانی محک استیل درباره انواع میلگرد مصرفی در بتن

در این مقاله با انواع میلگرد در سازه های بتنی آشنا شدیم و دانستیم که این مقاطع فولادی بر حسب چهار نوع دسته‌بندی شامل جنس، ظاهر، قطر و استاندارد، انواع مختلفی دارد. هر کدام از این میلگردها با توجه به ویژگی‌های خاص خود، برای استفاده در قسمت‌های اساسی ساختمان یا بخش‌های جزئی‌تر مناسب است. کافی است پس از مطالعه این بخش از مجله محک استیل، با در نظر داشتن مورد استفاده خود، با کارشناسان محک استیل تماس گرفته و از قیمت‌های روز این مقاطع فولادی پرکاربرد مطلع شوید. کارشناسان ما آماده مشاوره تخصصی درباره خرید انواع میلگرد مصرفی در بتن هستند.

سوالات متداول

• کاربرد میلگرد در سازه های بتنی با چه هدفی صورت می‌گیرد؟

بتن به خودی خود مقاومت بالایی ندارد و برای پروژه‌های راه و ساختمان و نیز سازه‌های بتنی، لازم است با قرار دادن میلگرد مناسب داخل بتن، مقاومت کششی آن را افزایش داد. 

• کدام میلگردها برای ساخت اسکله و سازه‌های دریایی مناسب است؟

میلگرد گالوانیزه، میلگرد پلیمر فایبرگلاس و میلگرد فولادی ضد زنگ به دلیل ویژگی‌هایی مانند پایداری و مقاومت بالا در برابر زنگ زدن و خوردگی برای این هدف مناسب است.  

• برای ساخت و ساز در محیط‌های خشک کدام نوع میلگرد مناسب‌تر است؟

میلگرد کربن‌دار.

• آیا میلگرد برای پل‌سازی و تونل‌سازی هم کاربرد دارد؟

بله، سازه‌های بتنی مانند پل و تونل به مقاومت و پایداری بالایی در برابر فشار و خم شدن نیاز دارد و بنابراین، حتما باید هنگام ساخت با هدف تقویت بتن مورد استفاده در این سازه‌ها، از میلگرد استفاده کرد.

• آیا از میلگردهایی با قطر کم‌تر از 8 میلی‌متر می‌توان برای افزایش مقاومت بتن در ستون‌های ساختمان استفاده کرد؟

خیر. فقط میلگردهایی که قطر بین 8 تا 32 میلی‌متر دارد و آرماتور نامیده می‌شود برای این منظور مناسب است.

• از بین استانداردهای مختلف میلگرد، کدام یک از جنس فولاد نرم است؟

میلگرد با استاندارد A1.

• کدام نوع میلگرد در برابر مواد شیمیایی خاص مقاومت بالایی دارد؟

میلگرد پلیمر فایبر گلاس.

• میلگرد ساده چسبندگی بیشتری با بتن ایجاد می‌کند یا میلگرد آجدار؟

میلگرد آجدار به دلیل وجود برآمدگی‌هایی به نام آج روی بدنه خود، تماس و چسبندگی بالاتری با بتن ایجاد می‌کند.

• کدام یک از انواع میلگرد در سازه های بتنی از همه ارزان تر است؟

میلگرد اروپایی، زیرا این مدل مقاومت و استحکام پایینی دارد و فقط برای سازه‌های موقت یا سازه‌هایی که در مناطق خشک و غیر زلزله‌خیز ساخته می‌شود، مناسب است. 

• کدام نوع میلگرد به green rebar معروف است؟

میلگرد اپوکسی پوشش‌دار به دلیل رنگ سبز خود به green rebar یا میلگرد سبز معروف است.