جستجو 
8 علت شکستن میلگرد در هنگام خمکاری + راهکارهای موثر برای پیشگیری
شکستن میلگرد در هنگام خمکاری از مشکلاتی است که عموما به دلیل انتخاب نامناسب میلگرد در پروژه‌های ساخت‌وساز رخ می‌دهد. این مشکل هزینه‌بر است و می‌تواند به کاهش مقاومت سازه و تاخیر در پیشرفت پروژه بینجامد. در صورتی‌که از دلایل آن آگاه باشید، می‌توانید به‌راحتی از بروز این مشکل جلوگیری کنید. در این مقاله از مجله محک استیل، به هشت علت شکستن میلگرد در هنگام خمکاری پرداخته‌ایم. با ما همراه باشید.
دلیل خم کردن میلگرد در هنگام خمکاری
برای این‌که میلگرد پایدار باشد و در محل نصب‌شده محکم باقی بماند، نیاز است حین استفاده در سازه خم شود. هم‌چنین خمش میلگردها باعث ایجاد مقاومت بیشتر در سازه‌های بتن مسلح گردیده و موجب می‌شود تا بار در سراسر سازه به صورت یکنواخت توزیع شود و احتمال ترک‌خوردگی به‌واسطه انقباض یا انبساط حرارتی، تا حد زیادی کاهش یابد.
کیفیت پایین؛ دلیل شکستن میلگرد در هنگام خمکاری
یکی از مهم‌ترین دلایل شکستن میلگرد در هنگام خمکاری استفاده از متریال ضعیف و بی‌کیفیت در پروسه ساخت میلگرد و در نتیجه تولید محصولی ضعیف است که با کوچک‌ترین فشار و یا تغییرات حرارتی ضعیف و دچار شکستگی شده و از بین می‌رود. استفاده از مواد اولیه مناسب روی کیفیت میلگرد تاثیری مستقیم دارد و در صورت استفاده از نوع ضعیف آن با ناخالصی‌های بسیار، میلگرد بی‌کیفیت تولیدشده ویژگی‌های مثبتی از جمله شکل‌پذیری مناسب را نخواهد داشت و شکننده خواهد بود.
انتخاب میلگرد نامناسب؛ علت شکستن میلگرد در هنگام خمکاری
طبق استانداردهای مشخص و تعیین‌شده، میلگردی که قابلیت خمش مناسب جهت قرارگیری در سازه‌های بتنی را دارد، معمولا از گرید A2 است؛ این گرید میلگرد به دلیل داشتن کربن کم‌تر، قابلیت انعطاف‌پذیری بیشتری داشته و برای قسمت‌هایی از سازه که نیاز به خم کردن میلگرد دارد، استفاده می‌شود. با انتخاب میلگردی از گریدهای با کربن بالاتر و انعطاف کم‌تر، احتمال شکستن میلگرد در هنگام خمکاری افزایش می‌یابد.
استفاده از میلگرد تولیدی با پروسه نورد سرد
نحوه تولید میلگرد روی خواص مکانیکی این محصول پرکاربرد تاثیر بسیاری دارد. میلگردهایی که با استفاده از پروسه نورد سرد ساخته می‌شود، قابلیت خمکاری بسیار پایینی دارد که این ویژگی به دلیل ساختار به‌هم‌ریخته شمش فولادی هنگام ساخت میلگرد رخ می‌دهد؛ در پروسه نورد سرد برای تولید میلگرد، شمشی که حرارت دیده را تحت دمایی پایین‌تر از دمای تبلور مجدد آن سرد می‌کنند و نتیجه آن میلگردی با مقاومت پایین و قابلیت شکل‌پذیری و خمش کم است که در هنگام خمکاری به‌راحتی می‌شکند.
گرمای کم در زمان خمکاری
تمام دلیل شکستن میلگرد به ویژگی‌های خود محصول بر نمی‌گردد، بلکه شرایط خمکاری نیز در شکستن این محصول کاربردی موثر است؛ خوب است بدانید حداقل دمای مورد نیاز برای خم شدن میلگرد بدون احتمال شکستن، حداقل 1100 درجه است. گرمای کم‌تر از این مقدار، موجب شکستن میلگرد در هنگام خمکاری خواهد شد.
حرارت بالا؛ دلیل شکستن میلگرد در هنگام خمکاری
بر خلاف مورد قبل که به علت شکستن میلگرد در هنگام خمکاری و استفاده از دمای پایین اشاره داشت، زمانی که برای خم کردن میلگرد از حرارت بسیار بالاتر از حد استاندارد تعیین‌شده استفاده کنند، محصول ضعیف و شکننده شده و کیفیت مطلوب خود را از دست می‌دهد. دلیل این مورد به تغییر ساختار شیمیایی میلگرد حین فرآیند حرارت‌دهی بر می‌گردد.
وارد کردن فشار و نیروی بیش‌ازحد
از دیگر علل شکستن میلگرد در هنگام فرآیند خمش مرتبط با شرایط کار، وارد کردن نیروی زیاد به این مقطع فولادی در حین کار است. فشار زیاد به میلگرد آن را ضعیف و شکننده کرده، در نهایت موجب شکستن آن شده و یکی از مهم‌ترین هشت علت شسکتن میلگرد در هنگام خمکاری به شمار می‌رود.
استفاده از ابزار غیراستاندارد؛ دلیل شکستن میلگرد در هنگام خمکاری
خمکاری میلگرد ظرافت‌هایی خاص دارد و برای آن نیاز به وسایل و میزکار مخصوص است. بدیهی است که نتیجه استفاده از ابزار نادرست حین کار، شکستن میلگرد خواهد بود. برای انجام هرگونه کار روی میلگرد اعم از برش‌کاری و خمکاری این محصول، لازم است از وسایل و میز کار درست با صفحه خم‌کن و پین‌های مشخص استفاده شود تا محصول حین انجام کار آسیب نبیند و نشکند.
خمش میلگرد به مقدار بیشتر از از زاویه معین
دو عامل مقدار خمش مورد نیاز میلگرد را تعیین می‌کند؛ وظیفه میلگرد و محلی که قرار است در آن نصب شود و مورد استفاده قرار گیرد. زاویه استاندارد و توصیه‌شده حین فرآیند خمکاری مورد توجه اپراتور مربوطه قرار می‌گیرد و هرگونه کاهش یا افزایش آن با پایین آوردن مقاومت محصول، موجب ضعیف شدن میلگرد شده و از جمله هشت علت شکستن میلگرد در هنگام خمکاری محسوب می‌شود.
جلوگیری از شکستن میلگرد در هنگام خمکاری
برای جلوگیری از شکستن میلگرد حین پروسه خمش، علاوه‌بر انتخاب میلگرد با گرید مناسب و تهیه‌شده از بهترین و باکیفیت‌ترین مواد اولیه، تعیین حرارت به میزان مشخص، عدم ایجاد فشار و نیروی بیش‌از حد به محصول، استفاده از میلگرد مناسب با کربن کم و انعطاف بالا و هم‌چنین به کار بردن ابزار مناسب و میز کار درست توسط اپراتور، باید نکاتی کلیدی را نیز در این زمینه در نظر داشت. این نکات به شرح زیر است:
- جلوگیری از خم شدن زیاد میلگرد حین خمکاری
- استفاده از سنبه و یا قالب در هنگام خمکاری
- استفاده از شعاع خمش کم‌تر
- گرم کردن مناسب میلگرد قبل از خمکاری
- استفاده از ماشین خم‌کن هیدرولیک در موارد پیشرفته‌تر
- استفاده از روان‌کننده و گیره روی میلگرد با هدف کاهش اصطکاک و نیز محکم کردن میلگرد
- استفاده از خم‌کن با مکانیزم جغجغه‌زنی
تکنیک‌های کاربردی در خمکاری میلگردها
به‌طور کلی از چهار روش موثر برای خمکاری میلگردها استفاده می‌شود که هرکدام تعریف و ابزار خاص خود را دارد. در زیر به‌صورت مختصر به هریک از این چهار روش می‌پردازیم.
- خم‌کن مکانیکی: در صورتی که به فرآیندهای خمشی سنگین نیاز باشد، از روش استفاده از مکانیسم‌های مکانیکی برای خم کردن با خم‌کن مکانیکی میلگرد استفاده می‌شود.
- خم‌کن دستی: خم‌کن دستی در واقع نوعی ابزار دستی خمش با دسته‌های بلند و قلاب خمشی است که با اعمال نیرو محصول را به شکل مورد نظر خم می‌کند.
- خم‌کن هیدرولیک: همان‌طور که از اسم این نوع خم‌کن‌ها مشخص است، خم‌کن هیدرولیک برای خمش میلگرد از اعمال نیروی هیدرولیک استفاده می‌کند. معمولا برای خم کردن میلگردهای ضخیم‌تر و قطورتر از خم‌کن هیدرولیک کمک می‌گیرند.
- خم کردن با حرارت: نقش حرارت در خمکاری میلگرد بسیار حساس است و تنها در مواردی خاص و با رعایت اصول کار، می‌توان برای خمش موثر میلگرد از روش حرارتی استفاده کرد. در این روش از مشعل‌ها و سایر تجهیزات گرمایشی خاص استفاده می‌شود.
مزایای خمکاری میلگردها
با خمکاری درست میلگردهای باکیفیت که به شکستن این محصول منجر نشود، میلگردی خم حاصل می‌شود که می‌توان از آن برای طراحی منحنی‌های پیچیده استفاده کرد. هم‌چنین استفاده از میلگردهای خم در سازه باعث کم‌تر شدن نقاط مورد نیاز برای اتصالات شده و این موضوع کاهش هزینه‌ها را به دنبال دارد. هم‌چنین گفتنی است پیوند بین میلگرد خم و بتن پیوندی از نوع تقویت‌شده است که تنش را به‌صورت موثر منتقل می‌کند.
کاربرد میلگرد خم
از میلگردی که با فرآیند خمکاری به‌صورت اصولی خم شده است، در سازه‌هایی مانند تیرها، ستون‌ها و دال‌ها استفاده می‌کنند که هدف آن افزایش استحکام هریک از این سازه‌هاست. از این محصولات هم‌چنین در ساخت انواع سازه‌های منحنی‌شکل نظیر مانند گنبدها و نیز سازه‌هایی مانند دیوارهای حائل و پل‌ها و پروژه‌های زیرساختی هم استفاده می‌شود. تولید قلاب، لنگر و رکاب از دیگر کاربردهای میلگرد خم است.
کلام آخر محک استیل درباره علت شکستن میلگرد در هنگام خمکاری
در این مقاله به مهم‌ترین دلایل شکستن میلگرد در هنگام خمکاری پرداختیم و راهکارهای مناسب برای جلوگیری از این اتفاق مخرب را نیز شرح دادیم. شکستن میلگرد در هنگام خمکاری علاوه‌براین‌که مشکلی پرهزینه است، مقاومت و پایداری سازه را نیز پایین آورده و منجر به آسیب‌پذیری بیشتر آن در برابر حوادث طبیعی مانند زلزله و هم‌چنین نیاز به انجام تعمیرات وقت‌گیر و دشوار می‌شود. با اطلاع از دلایل شکستن میلگرد در هنگام خمکاری و در نظر داشتن نکات راهبردی برای جلوگیری از ایجاد این مشکل، می‌توان از آسیب این محصول پرمصرف در حین خمکاری جلوگیری کرد.
لطفا نظرات و دانسته‌های خود در این خصوص را با ما به اشتراک بگذارید.
