ورق گالوانیزه رنگی چیست + جدول مزایا و کاربردها

ورق گالوانیزه رنگی از محصولات مهم مورد استفاده در صنایع مختلف نظیر خودروسازی، ساختمان‌سازی، لوازم خانگی و غیره است که به دلیل خواص بسیار خوب خود، در بازار فلزات مشتریان زیادی دارد. از جمله خواص و ویژگی‌های این ورق‌ها، مقاومت بسیار بالا در برابر خوردگی، رطوبت، فشار و حتی آتش‌سوزی و بارندگی است و در نتیجه، در صنعت ساخت‌وساز، از ساخت کانتر و کانکس گرفته تا انواع سوله‌های بزرگ صنعتی و ورزشی، کاربردی گسترده دارد.

اگر دوست دارید در مورد فولاد گالوانیزه رنگی بیشتر بدانید، این مقاله از مجله محک استیل را از دست ندهید. 

ورق گالوانیزه رنگی چیست؟

گالوانیزه کردن فرایندی است که طی آن، فولاد را با لایه‌هایی از ترکیبات مختلف فلزی، پوشش می‌دهند. به فلزی متشکل از فولاد با پوششی از روی و یا آلومینیوم، ورق گالوانیزه گفته می‌شود که از آن‍جا که این محصول در برابر خوردگی و زنگ زدن بسیار مقاوم است و ویژگی‌های خاص دیگری هم دارد که در این مقاله به آن اشاره می‌کنیم، در صنایعی نظیر ساخت‌وساز، خودروسازی، لوازم خانگی و تجهیزات دریایی کاربرد فراوانی دارد. در صورتی‌که این محصول فلزی را برای زیبایی بیشتر و البته مقاومت بالاتر در برابر رطوبت و اسید، با رنگ کوره‌ای یا الکترواستاتیک رنگ کنند، به آن ورق گالوانیزه رنگی گفته می‌شود. 

پیشینه تاریخی تولید ورق گالوانیزه رنگی

تولید فولاد گالوانیزه رنگی در کشور ما نزدیک به هفت سال قدمت دارد و ساخت آن، به سال 1397 برمی‌گردد. مجموعه فولاد مبارکه اصفهان اولین کارخانه‌ای بود که با همکاری کارخانه‌های تولید انواع لوازم خانگی، برای اولین بار اقدام به تولید این نوع محصولات فولادی مقاوم برای صنایع مختلف کرد و آن را به بازار عرضه نمود. 

در واقع شرکت فولاد مبارکه اصفهان و مجموعه لوازم خانگی نیکسان با همکاری هم، لوازم خانگی‌هایی که در بدنه آن‌ها از این فولاد استفاده شده بود را برای بار اول به بازار مصرف عرضه کردند و پس از حصول نتایج دلخواه مورد نظرشان، تاییدات، کسب موفقیت در این عرصه و اخذ مجوزهای لازم، به‌صورت عمده تولید ورق گالوانیزه رنگی را شروع کردند.

کاربردهای ورق گالوانیزه رنگی 

از فولاد گالوانیزه رنگی به دلیل خواص ضد زنگ و ضد رطوبتی که دارد، بیشتر در شهرهایی که آب‌وهوایی شرجی دارند، به منظور محافظت از سقف سازه‌های مختلف و خانه‌ها استفاده می‌شود. البته استفاده از این محصول فلزی پرفایده، تنها به همین مورد محدود نمی‌شود؛ ورقه گالوانیزه رنگی در ساخت انواع لوازم خانه و آشپزخانه نظیر ماشین لباس‌شویی و یخچال نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. 

مزایای استفاده از ورق گالوانیزه رنگی

بهترین و مقاوم‌ترین نوع ورق گالوانیزه رنگی، طول عمری معادل با هفتاد سال دارد و این نکته به این معناست که اگر نوع خوب آن را تهیه کنید، تنها با یک بار هزینه کردن، سازه و یا محصول مورد نظر خود را برای یک بازه زمانی طولانی در برابر خوردگی و زنگ زدن مقاوم کرده‌اید. البته باید بدانید که اگر ورق گالوانیزه رنگی را برای چیزی استفاده می‌کنید که به شدت در معرض رطوبت بسیار بالا و یا مواد خورنده قرار دارد، طول عمر ورق گالوانیزه‌تان هم مقداری کم‌تر می‌شود؛ اما به‌هرحال، طول عمر بالای این محصول فلزی و دوام خوبش، از مهم‌ترین مزایای آن است. اگر هم بخواهید آن را بررسی کنید تا از کیفیتش مطمئن شوید، نیاز به ابزار، هزینه و زمان زیادی ندارید و به‌راحتی و تنها با نگاه کردن، می‌توانید آن را بازرسی کنید. 

از دیگر مزایای این محصول این است که ورق گالوانیزه رنگی به‌راحتی توسط اسپری آب قلیایی تمیز می‌شود. 

مشخصات فولاد گالوانیزه رنگی

فلز روی که در فرایند گالوانیزه کردن روی سطح فولاد را می‌پوشاند، علاوه‌بر زیبا و براق‌تر کردن سطح آهن، سبب ایجاد ویژگی‌های مثبت و موثر این محصول پرکاربرد می‌شود؛ روی نمی‌گذارد مواد خورنده و یا رطوبت به فولاد برسد و در نتیجه به‌صورت غیرمستقیم، تا حد بسیار زیادی مقاومت این محصول را نسبت به خوردگی و رطوبت و زنگ زدن، افزایش می‌دهد. 

علاوه‌بر تمام این مزایا، فولاد گالوانیزه رنگ‌پذیری و فرم‌دهی خوبی هم دارد و از آن‌جایی که هزینه تعمیر و نگهداری آن بسیار کم است و تست کیفیت آن تنها با چشم نیز قابل انجام است، بسیار مقرون‌به‌صرفه است و اگر شدیدا در معرض مواد خورنده و رطوبت بسیار بالا نباشد و ضمنا از روش گرم برای گالوانیزه کردن آن استفاده شده باشد، طول عمر مفید آن به هفتاد سال نیز می‌رسد. لازم به ذکر است که این محصولات ویژه، به دلیل خاصیت جوش‌پذیری بالا، در جوشکاری نیز کاربرد دارد و هم‌چنین از قابلیت فرم‌دهی خوبی نیز برخوردار است. 

معایب ورق های گالوانیزه رنگی 

با در نظر داشتن تمام ویژگی‌های مثبت فولاد گالوانیزه رنگی، این محصولات معایبی نیز دارد که مربوط به مسئله سلامتی است و بنابراین، حتما باید به آن اشاره کنیم. جوشکاران باید دقت کنند که در حین جوشکاری ورق‌های گالوانیزه، گازی تولید می‌شود که سمی است و اگر به‌صورت مداوم با جوشکاری این محصولات سروکار دارند و از ماسک‌های مخصوص نیز استفاده نمی‌کنند، استنشاق این گاز باعث ایجاد بیماری‌های ریوی می‌شود. نکته مهم علاوه‌بر استفاده از ماسک هنگام جوشکاری فراورده‌های گالوانیزه این است که نباید در روز بیشتر از چهار ساعت به‌صورت متوالی، به جوشکاری این ورق‌ها بپردازند.

معیاری برای تشخیص بهترین نوع ورق گالوانیزه

بهترین و با کیفیت‌ترین فولاد گالوانیزه رنگی، سطحی صیقلی و یک‌دست دارد و روی سطح آن هیچ ناهمواری و عدم‌یکدست بودنی دیده نمی‌شود. از نظر ظاهری نیز بهترین نوع این ورق‌ها بسیار براق هستند و هیچ لکه‌ای هم ندارند. 

نحوه تولید ورق گالوانیزه رنگی

تولید فولاد گالوانیزه رنگی شش مرحله اصلی دارد؛ در مرحله نخست، ورق های گالوانیزه غیررنگی کلاف‌شده به مرحله آماده‌سازی فرستاده می‌شود. در مرحله دوم سطح این ورق‌ها را به منظور از بین رفتن لکه‌ها و گرد و غبار پولیش می‌زنند. خروجی این مرحله، ورق گالوانیزه غیررنگی کاملا پاک‌شده است. مرحله سوم که برس‌کاری است، توسط غلتک انجام می‌شود و هدف این است که سطح ورق گالوانیزه، کاملا صاف شود. مرحله چهارم، مرحله شست‌وشو است که به منظور این کار، ورق‌های گالوانیزه را پس از شستن با آب، برای خشک کردن از هوایی بسیار گرم رد می‌کنند. 

مرحله پنجم به اسپری کردن مواد شیمیایی چسبنده رنگ و سپس رنگ‌کاری اختصاص دارد؛ ابتدا این مواد را روی سطح فولاد گالوانیزه اسپری می‌کنند و بعد آن را با رنگ پایه، رنگ می‌کنند. بعد از خشک شدن، در مرحله ششم، رنگ‌های اصلی که از نوع رنگ‌های پلیمری است و منجر به خواص اصلی ورق گالوانیزه نظیر مقاومت بالا در برابر زنگ زدن و خوردگی می‌شود را برای رنگ‌آمیزی استفاده می‌کنند و با غلتک‌های مخصوص، روی سطح فلز سرد، رنگ موردنظر را می‌کشند. 

نکات رنگ‌آمیزی ورق گالوانیزه 

سطح ورق‌های گالوانیزه بسیار صیقلی و فاقد هرگونه ناهمواری است و همین امر، باعث سخت‌تر شدن رنگ‌آمیزی ورق‌ها و دیرتر خشک شدن رنگ مورد نظر می‌شود. به‌طور کلی از دو روش جهت رنگ کردن فولاد گالوانیزه استفاده می‌شود که اولین آن، در کارخانه صورت می‌پذیرد؛ در این روش، از کوره‌های مخصوص استفاده می‌شود. ورق گالوانیزه را در کوره می‌گذارند و سطح آن را با رنگ مخصوص مورد نظر، می‌پوشانند. روش دوم نیز رنگ‌آمیزی دستی این محصولات است. انواع رنگ‌های موجود برای رنگ کردن ورق‌های گالوانیزه، شامل سفید، نقره‌ای، بنفش،صورتی، کرم، آبی، قرمز، قهوه‌ای روشن و یا سوخته است. 

انواع ورق گالوانیزه رنگی؛ طرح شادولاین

اگر مقیاس سازه بزرگ باشد و یا پای استفاده از ورق گالوانیزه رنگی برای سوله‌های بزرگ در میان باشد، باید از طرح شادولاین که قیمت مناسبی هم دارد و مقاومت آن در برابر فشار نیز بسیار بالاست و نصب آن آسان است، استفاده شود. ضخامت این نوع ورق، به‌صورت سفارشی و بنا به خواست مشتری تعیین می‌شود. این ورق سفالی با رنگ‌های متنوع و وزن کم، با مقاومتی که در برابر آتش‌سوزی دارد، سطح ایمنی خوبی را برای سوله‌ها و سازه‌های بزرگ ایجاد می‌کند. 

ورق گالوانیزه رنگی؛ طرح ژنوا

برای استفاده در سازه‌هایی نظیر ویلاها، آلاچیق‌ها و سایه‌بان‌ها، از طرح ژنوا که نوعی ورق گالوانیزه سفالی با رنگ کوره‌ای بسیار خوب و باکیفیت است، استفاده می‌شود. مزایای مهم این نوع ورق گالوانیزه رنگی، مقاومت بالا در برابر فشار و خوردگی و قابلیت نصب آسان است. این ورق گالوانیزه، در ضخامت‌های مختلف قابل سفارش است. 

ورق گالوانیزه رنگی؛ طرح سینوسی

این نوع ورق گالوانیزه رنگی که به آن کرکره‌ای نیز می‌گویند و مانند نوع شادولاین برای سوله‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد، نوعی قدیمی و کم‌وزن ورق های گالوانیزه رنگی است که به روش پرس ساخته می‌شود و در برابر فشارهای شیمیایی و فیزیکی مقاوم است. از دیگر ویژگی‌های مهم ورق طرح سینوسی، می‌توان ضد زلزله بودن و مقرون‌به‌صرفه بودن را نام برد و از دیگر کاربردهای آن می‌توان به استفاده در اماکن صنعتی جهت مقاوم‌سازی سازه‌ها و هدایت باران در مناطقی که بارندگی بسیار زیادی دارند، اشاره کرد. ورق گالوانیزه رنگی در دو نوع کرکره‌ای یا سینوسی ریز و کرکره‌ای درشت موجود است. 

ورق گالوانیزه رنگی؛ طرح ذوزنقه‌ای

از آن‌جایی که ورق گالوانیزه رنگی ذوزنقه‌ای، دارای خم‌های مربعی و مستطیل‌شکل روی سطح خود است، در برابر، رطوبت، ضربه، خوردگی و حرکت مقاومت بالایی دارد که آن را جهت استفاده برای گاراژ، کانتینر، کانکس و سقف انواع سازه‌ها بسیار مناسب می‌کند. ضخامت این محصول با طول عمر آن رابطه مستقیم دارد و ضمنا رنگ‌های مختلف ورق های گالوانیزه رنگی طرح ذوزنقه‌ای، با قیمت‌های متفاوتی نسبت به هم، عرضه می‌شود. 

فولاد گالوانیزه رنگی؛ طرح سفال پالرمو

مدل پالرمو با ضخامتی در حدود 50 میلی‌متر و رنگ کوره‌ای و ظاهری جذاب، برای سقف سازه‌ها و بناهایی نظیر ویلاهای شهرهای شمالی کشور که آب‌وهوایی بسیار شرجی دارد، استفاده می‌شود. از مزایای این نوع فولاد گالوانیزه رنگی علاوه‌بر زیبایی ظاهری و مقاومت بالا در برابر رطوبت، می‌توان به نصب راحت و قیمت ارزان آن اشاره کرد. این ورق گالوانیزه سبک و ایمن، در برابر شکستگی هم مقاومت بالایی دارد و به همین دلیل و البته سایر مزایای دیگر، انتخابی بسیار خوب برای سازه‌هایی است که در منطق زلزله‌خیز ساخته می‌شوند. 

انواع فولاد گالوانیزه رنگی در یک نگاه

در جدول زیر برای‌تان انواع ورق گالوانیزه رنگی را همراه با مزایا و تعدادی از مشخصات‌شان، آورده‌ایم.

بهترین کارخانه‌های تولید کننده ورق های گالوانیزه رنگی

اولین شرکتی که باید در این زمینه نام ببریم، کارخانه فولاد مبارکه اصفهان است که یکی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین تولیدکنندگان این محصول به شمار می‌رود که از محصولاتش در صنایع مختلفی مثل صنعت بسته‌بندی، تهیه و تولید لوازم خانگی، خودروسازی و غیره استفاده می‌شود. شرکت تولیدی بعدی، شرکت صنایع هفت الماس است که  محصولاتی باکیفیت تولید می‌کند و صادرات هم دارد. 

کارخانه سوم لیست ما، کارخانه نورد سمنان است که از تولیدکنندگان مستقیم ورق های گالوانیزه رنگی در کشور محسوب می‌شود. مجموعه تولیدی بعدی، شرکت ورق خودرو شهرکرد، با ظرفیت تولید بالا، محصولات مرغوب خود نظیر ورق شیروانی را برای پروژه‌های ساختمانی روانه بازار می‌کند. پنجمین مورد از کارخانه‌های تولید کننده ورق گالوانیزه رنگی در ایران، شرکت فولاد امیرکبیر کاشان است. این کارخانه هم محصولات خود را پس از تست‌های متالورژی و مکانیکی به بازار می‌فرستد و در نتیجه، می‌توانید از کیفیت آن‌ها مطمئن باشید. 

کلام آخر محک استیل درباره ورق گالوانیزه رنگی

در این مقاله راجع‌به ورق گالوانیزه رنگی صحبت کردیم و به ویژگی‌ها، انواع و بهترین کارخانجات تولیدکننده آن پرداختیم. نوع باکیفیت این ورق‌ها که توسط بهترین کارخانه‌ها تولید می‌شود، به دلیل پوشش خوب، خواص ویژه ضد رطوبتی خود و هم‌چنین مقاومت بالا در برابر سایر آسیب‌ها، در صنایع مختلف بسیار پرطرفدار است. 

نظر شما چیست؟ اگر در زمینه کاربرد این نوع فولادها تجربه‌ای دارید، در قسمت نظرات با ما به اشتراک بگذارید. 

سوالات متداول

عمر مفید ورق گالوانیزه رنگی چقدر است؟

ورق گالوانیزه رنگی بین 20 تا 70 سال عمر دارد که البته با توجه به شرایط محیطی، نحوه تهیه و نیز نوع آن، عمر مفید این محصول بین 20 تا 30 سال تخمین زده می‌شود. در صورتی‌که این محصولات در طولانی‌مدت در معرض مواد شدیدا خورنده و یا رطوبت بسیار بالا و زنگ‌زدگی نباشد، تا 70 سال نیز قابل استفاده است. 

کاربرد اصلی ورق گالوانیزه رنگی چیست؟

به دلیل خواص مختلف این محصولات که اصلی‌ترین و مهم‌ترین آن ایجاد مقاومت بالا در برابر رطوبت و خوردگی است، ورق گالوانیزه رنگی از بدنه لوازم خانگی نظیر ماشین لباس‌شویی گرفته تا سقف سازه‌ها و به‌طور کلی در صنعت ساخت‌وساز، استفاده می‌شود. 

آیا قیمت ورق گالوانیزه معمولی با نوع رنگی آن فرق دارد؟ 

بله، از آن‌جایی که برای تهیه ورق گالوانیزه رنگی مواد اولیه و زمان بیشتری صرف می‌شود و نسبت به نوع معمولی آن، فرایندی طولانی‌تر را طی می‌کند، قیمت آن نیز نسبت به نوع معمولی کمی بیشتر است. 

قبل از رنگ کردن ورق های گالوانیزه چه نکات مهمی را باید رعایت کرد؟ 

لازم است سطح فولاد گالوانیزه پیش از رنگ شدن، به وسیله دستگاه‌های شست‌وشوی مخصوص و تهویه فلزی کاملا خشک و تمیز شود و هیچ آلودگی خاصی نظیر نمک روی و محلول کرومات، نداشته باشد. 

بهترین کارخانه‌های تولید ورقه های گالوانیزه رنگی کدام است؟

سابقه تولید فولاد گالوانیزه رنگی برای اولین بار، به شرکت فولاد مبارکه اصفهان برمی‌گردد . این کارخانه را می‌توان مهم‌ترین و بهترین مجموعه تولیدی این محصولات دانست. با این وجود، چهار شرکت مطرح و معتبر دیگر به نام‌های شرکت صنایع هفت الماس، کارخانه نورد سمنان، شرکت ورق خودرو شهرکرد و شرکت فولاد امیرکبیر کاشان نیز مرغوب‌ترین نوع این محصولات را روانه بازار فلزات می‌کند. 

ضخامت ورق های گالوانیزه رنگی چقدر است؟

عموما این ورق‌ها ضخامتی بین 18 تا 70 میلی‌متر دارند. متاسفانه کارخانه‌های تولیدی فولاد گالوانیزه رنگی هنوز موفق نشده‌اند این ورق‌های پراستفاده را در ضخامت‌هایی پایین‌تر به‌صورت عمده تولید کنند؛ بنابراین، ورق های گالوانیزه رنگی با ضخامت‌های بسیار پایین، از چین وارد می‌شود.